De cirkel is rond…

Feestrede door Neel Vermeiren uitgesproken bij de inhuldiging van het CC Blommaert te Wuustwezel.

De ooievaars die dinsdagavond massaal neerstreken in het gemeentepark waren eigenlijk vier dagen te vroeg. Maar toch was het erg symbolisch dat één ooievaar even rustte op het dak van de vroegere woning van de familie Blommaert hiernaast. Symbolisch voor deze dag van wedergeboorte van onze Wuustwezelse schrijver.

Voor Aloïs Blommaert zelf was dit allemaal niet nodig geweest. Hij wilde zelf niet in de belangstelling staan. ,,De lezer en vooral de kinderen die deugd beleven aan wat ik schrijf, zijn belangrijk,’’ zei hij meermaals. En toch, Aloïs Blommaert verdient dit. En het is passend dat Wuustwezel hem blijvend in herinnering brengt. Want Aloïs Blommaert was niet alleen schrijver, hij was vooral een levenskunstenaar. En een volk dat kunstenaars eert, is een groot volk, zo leerden we toch.

Aloïs Blommaert was in de eerste plaats een mens van goede wil. Hij was tevreden als hij zag dat het anderen goed ging. Hij vergat er zijn eigen lichamelijke miserie door. Zo begon hij ook als schrijver. In de klas voelde meester Blommaert, die onderwijzer was aan de gemeentelijke lagere school van Wuustwezel-Centrum, wat zijn leerlingen graag hoorden. Zijn oud-leerlingen getuigen nu nog dat meester Blommaert een geboren verteller was. Hij kon het jonge volkje enorm boeien. En uit zijn vertellingen in de klas zijn zijn eerste verhalen geboren. En het werden er meer: in totaal schreef hij zestig boeken. Zijn werken zijn avonturen, vertellingen, verhalen voor de jeugd, sprookjes en geschiedkundige werken, natuurverhalen, volkskundige verhalen voor de rijpere jeugd en romans.

In zijn jeugdboeken is het kind de ziel van zijn fantasierijke wereld. Zijn verhalen en zijn avonturen dragen de stempel van zijn eigen persoonlijkheid: eenvoud, blij om het leven en goedheid zijn de meest opvallende kenmerken. Een beetje oubollig nu, zou je wel eens kunnen horen. Niets is minder waar. Blommaert streefde naar waarden die een mens nu nog kunnen bekoren. De echte waarden van het leven, de menslievendheid, het filantropische, dat mag en kan niet verloren gaan. Deze waarden kunnen nu nog de nectar zijn waaraan mensen zich kunnen laven. Zelfs in een cowboyverhaal als de reeks rond de Stalen Vuist mijdt Aloïs Blommaert het geweld. En dit alles zonder dat de spanning wijkt. Vertel je dit verhaal nu nog aan kinderen, dan hangen zij aan je lippen, verliezen geen moment hun aandacht. Een beter bewijs voor de kracht van zijn pen kunnen we niet vinden. Albe zei het gevat: ,,In Aloïs Blommaert bereiken mens en kunstenaar een bewonderenswaardig evenwicht.” Het is goed dat Wuustwezel zo’n kunstenaar koestert.

De schrijver wilde het geestelijk erfgoed van het Vlaamse volk mee doorgeven. Hij kende en beleefde Vlaanderens verleden, en, daardoor werkte hij aan de toekomst. Een boeiend verteller blijft de mensen aantrekken. Het bewijs hiervan wordt in deze dagen geleverd door Karel Vingerhoets, in zijn zomerse Antwerpse vertellingen.

Men zegt wel eens: Blommaert was geen vernieuwer of experimentator. Dat is waar, hij is meer de idealist en de romanticus. Maar toch brengt Aloïs Blommaert ook vernieuwend werk. Als voorbeeld nemen wij het jeugdverhaal ‘Het gestolen miljoen’. Dit werk werd terecht enkele jaren geleden terug uitgegeven door het gemeentebestuur van Wuustwezel. Het handelt over het prachtige schilderij ‘De Nood Gods’ uit de Onze-Lieve-Vrouwekerk van Wuustwezel. Dit werk zit helemaal in de sfeer van het magisch-realisme. Wie ‘De komst van Joachim Stilller’ van Lampo las, zal dezelfde elementen herkennen. In dit werk bewijst Blommaert dat hij ook andere genres in zijn pen heeft. Dat onze schrijver alom werd gewaardeerd bewijst de prijs van het beste jeugdboek in 1955 die hij behaalde met het verhaal ‘Met de Tamara op avontuur’.

Aloïs Blommaert was en is een kunstenaar voor de jeugd. Maar ook zijn werk voor volwassenen, zijn romans, eenvoudig van thema en structuur, illustreren zijn levendige en boeiende verteltrant. Ook hier behaalde hij heel wat prijzen. Met dit werk eist hij als het ware waardering voor het werk van de kleine man, de noeste werker, het eenvoudige gezin, de echte Kempenaren. Met dit werk kon hij ook de gewone man boeien en raken. De eerlijkheid van zijn verhalen, zonder franjes, zonder nevenbeschouwingen, tonen de eenvoud van zijn werk, de eenvoud van zijn pen en zijn schrijftafel. Dat deze schrijftafel vaak zijn ziekbed was brengt ons tot nog meer bewondering. Want steeds blijft hij de optimist, nooit laat hij zich verleiden tot negatieve kanttekeningen. In zijn historische streekromans brengt Blommaert vaak de hulde aan de heikeuter, de arme, Kempense boer die door noeste arbeid de grond vruchtbaar maakt. Zijn boeken illustreren knap die tijdsgeest. Zijn hele werk belichten zou ons te ver leiden. Wij raden u aan om het rijkelijk geïllustreerd en gedocumenteerd werk te lezen dat Stan Dirven schreef in opdracht van de oudheidkundige kring Wesalia II en dat bij deze gelegenheid wordt uitgegeven. Wie van Wuustwezel houdt moet ook eens enkele werken van Aloïs Blommaert herlezen. Zo is er nu ook de heruitgave van ‘De duivel in de put’ dat handelt over de teloorgang van de brouwerij De Koning van Spanje.

In al zijn werken herkennen wij de verteller en de begaafde kunstenaar met een moedige en optimistische levensvisie. Aloïs Blommaert bezit de waarachtige roeping van de kunstenaar: schoonheid schenken aan de lezer of de kijker, hem doen nadenken en confronteren met zichzelf, hem doen dromen of raken, en mediteren. Aloïs Blommaert is zoals vele kunstenaars een schepper en een zaaier. Vandaag mag hij eindelijk in Wuustwezel echt ten volle oogsten. Want, beste mensen, moeke Blommaert, kinderen en familie, vrienden van Aloïs Blommaert, vandaag is de cirkel rond. Hiernaast is het begonnen. ‘Het moeilijk begin’ weet je nog wel. Op deze plaats is alles voltooid. Want de herinnering aan een groot Wuustwezels kunstenaar wordt door deze realisatie voor altijd bewaard. En hij, onze goede, vriendelijke schrijver verdient dit tenvolle. Ook voor u, Aloïs Blommaert, is de cirkel nu rond. Leef verder onder ons.